Araştırmacı Yusuf Biltekin Niğde’nin Fertek mahallesinde gerçekleştirdiği araştırmada eski mezar taşı ve ziyaret ettiği Ömer Ağa camisindeki kitabe ile ilgili çevirisini Niğde Haber Gazetesi okurları için derledik.
ARAŞTIRMACI BİLTEKİN’İN KALEMİNDEN GEZİ NOTLARI
Yakın zamana kadar köy olan Fertek, günümüzde ise Niğde’ye bağlı mahalle statüsünde. Fertek’te yerliler ve Yunanistan’dan gelen muhacirler yaşamaktadır. Buranın eski ismi Aydınyurt olarak bilinmektedir. Fertek’ te gezinirken Ömer Ağa camiine uğramamak olmaz. Caminin kitabesinde Hicri 1089 yazmaktadır. Bu tarih miladi olarak 1678/1679 tarihlerine denk gelmektedir. Caminin haziresinde (kuzey taraf) iki mezar taşı dikkat çekmektedir.
Bu mezar taşında şunlar yazmaktadır:
1788 yılına ait bir mezar taşı
Maşallah
İtti seyr ü sefer Muhammed Efendi nam
Eylemiş iken zeyni kurye subh ı aşa
Hâke çaldı serv kadim bi peyam
Kabri pür nur ede Rabbil En'am
Bin iki yüz iki deyü tarihi-i tamam
Me'meni ala ki anın darüsselam
Merhum ve mağfur Muhammed Efendi
Diğer mezar taşında ise:
Mate hazel meyyitu fi şevval-i şerif sene 1202 (bu ölü şevval-i şerifte 1202 senesinde öldü)
Caminin kıble tarafında bulunan yerde ise bir diğer mezar taşında ise şunlar yazmaktadır:
Ah minel mevt
Mesud Efendi kerimesi
Ve Galib Bey’in zevcesi
Nuriye Hanım ruhuna Fatiha
11 Şubat 1929/1345
Bahsettiğim mezar taşının ayakucunda bulunan taşta ise çiçek motifi bulunmaktadır. Bu da mezarda yatan kişinin kadın olduğunu göstermektedir. Bu mezar taşının yanında başka bir mezar taşı daha bulunmakta onda da sadece sene 1332 yazmakta. Bu tarihi miladiye çevirdiğimizde ise karşımıza 1913/1914 tarihi çıkmaktadır. Fertek’te kiliseden çevrilme bir adet daha cami vardır. Buranın cami olmasında Gazi Mustafa Kemal’in imzası bulunmaktadır. Bu belge cami içerisinde yer almaktadır.
Caminin içeresinde yer alan freskler günümüze kadar orijinal haliyle gelebilmiştir.
Fotoğraflanan freskoda anlatılan ise aşağıdaki gibidir: Ortada Hz. İsa sağda Hz. İlyas solda Hz. Musa ayaklar altında görülen başlar Petrus, Yakup ve Yuhanna yer almaktadır. Bu tasvir Ortodoks Hristiyanlar için Metamorfoz Bayramını ifade etmektedir. Her yıl 6 Ağustos'ta kutlarlar.
Yukarıdaki freskte ise ortada bulunan kanatlı figür Kutsal Ruh soldaki Hz. İsa sağdaki ise Baba Tanrıyı göstermektedir.
Fertek mahallesini gezme fırsatını bulursanız bahsettiğim bu iki cami Fertek hamamını ve şapeli mutlaka görünüz.
(Dahi GEDİK/Özel)
